Elke vorm van wetenschap geeft invulling aan verhoudingen tussen mensen, en vereist naast tragisch besef over de beperkingen daarvan de kunst om er een 'vrolijke' invulling aan te geven zonder de eigen waarheid uit het oog te verliezen. In deze zin werken in Nietzsches opvatting van wetenschap concrete verhoudingen tot anderen door. Lou von Salomé vormt de inzet van een experiment dat hem vrolijk maakt. Als aanleiding om de titel De vrolijke wetenschap te kiezen levert ze de 'oplossing' van het raadsel dat Nietzsches Bitte stelt. De positie die hij haar toekent bevindt zich tussen die van hemzelf en die van Paul Rée, of indirect die van Wagner, die te ver zitten om hem een goed beeld van zichzelf te geven. Op zichzelf zegt zo'n biografische invulling niets, maar ze maakt het wel mogelijk om de bijdrage te bepalen die de middenpositie aan Nietzsches vrolijkheid levert. Het belang van de plek tussen Nietzsche en zijn vriend zal in dit 'tussen'-hoofdstuk verduidelijkt worden door zijn belevenissen van 1882 in te bedden in de bredere ontwikkeling van zijn opvattingen over vriendschap [1]. Ik wil daarmee onderstrepen dat zijn overgave aan een nieuw noodlot beslissend inwerkt op zijn nieuwe opvatting van wetenschap.